Krystyna i Ewa organizują mieszkańcom domów opieki nowe aktywności w kontakcie z naturą. Seniorzy wspólnie wolontariuszami zakładają ogrody w przenośnych skrzyniach, sieją i sadzą rośliny, uczą się, jak o nie dbać. Kontakt z roślinami daje im radość, poczucie ukojenia i ułatwia regenerację sił.
Odbiorcami projektu są:
Grupa seniorów (najlepiej już wcześniej działająca, o silnej motywacji i zaangażowaniu społecznym) we współpracy z instytucją/organizacją.
Krok 1. Grupa wolontariacka i przygotowania organizacyjne
Zaproście na spotkanie seniorów, z którymi już robiliście coś razem, a także nowe osoby i zastanówcie się, czy możecie zbudować działającą przynajmniej przez kilka miesięcy grupę wolontariuszy. Opowiedzcie o pomyśle na działania ogrodnicze dla seniorów – pensjonariuszy domów opieki i domów pomocy społecznej. Pomyślcie o organizacji/instytucji, która mogłaby z wami współpracować, a także sfinansować lub pomóc znaleźć sposób na finansowanie inicjatywy. Będzie wam też potrzebny lokal na spotkania warsztatowe. Podzielcie się zadaniami.
Nawiążcie kontakt z lokalnymi domami opieki i DPS-ami. Opowiedzcie o waszym projekcie, ustalcie z chętnymi placówkami warunki współpracy.
Krok 2. Warsztaty dla wolontariuszy
Przeprowadźcie (we własnym zakresie lub zatrudnijcie trenera) warsztaty przygotowujące do pracy z osobami starszymi i zależnymi (również z demencją), a także dotyczące uprawiania roślin i hortiterapii. Warto sięgnąć do książek czy artykułów związanych z tymi tematami.
Pamiętajcie o warsztatach integracyjnych, budowaniu relacji i motywowaniu uczestników grupy, tak by każda osoba czuła się współtwórcą przedsięwzięcia.
Prawdopodobnie w działaniach grupy wolontariackiej uczestniczą same (lub głównie) kobiety – tu pojawia się szansa, by to zmienić. Zaproście członków waszych rodzin i wszystkich chętnych na warsztaty konstrukcyjne, podczas których wspólnie zbudujcie skrzynie (koniecznie zaopatrzone w kółka). Zaprojektujcie je tak, by zapewnić do nich dostęp osobom na wózkach i umożliwić pracę przy nich na siedząco.
Krok 3. Przygotowania do zajęć
Jeżeli nawiązaliście współpracę z więcej niż jedną placówką, podzielcie się na podgrupy i przydzielcie każdej z nich konkretne miejsce. Ustalcie z opiekunami liczbę uczestników (najlepiej, by na dwie-trzy osoby przypadała jedna wolontariuszka lub jeden wolontariusz, a grupa liczyła nie więcej niż 10 osób). Dowiedzcie się o ogólny stan zdrowia i sprawność podopiecznych, by dostosować aktywności do ich możliwości.
Wypracujcie harmonogram zajęć, skompletujcie potrzebne materiały i sprzęt: narzędzia, ziemię, keramzyt, sadzonki, nasiona.
Przygotujcie i przećwiczcie warsztaty otwierające dla pensjonariuszy. Elementami pierwszych zajęć mogą być: krótkie wprowadzenie, integracja, opowieści o ziołach, wspomnienia ogrodów, rozmowa o zapachach i smakach roślin (np. połączona z degustacją).
Krok 4. Zajęcia z mieszkańcami domów opieki
Po pierwszym, otwierającym spotkaniu możecie przystąpić do zajęć ogrodniczych zawierających elementy hortiterapii, jak kontakt z ziemią, kamieniami, roślinami, ich fakturą, zapachami, smakiem.
Ważne, by podopieczni mogli sami decydować, jakie rośliny będą sadzić z wolontariuszami. Każda skrzynia może stać się niepowtarzalnym ogrodem: ziołowym, kwietnym (przyciągającym motyle i inne owady zapylające), z jadalnymi kwiatami, z roślinami na napary – razem zastanówcie się nad jeszcze innymi pomysłami.
Wspólnie stwórzcie grafik opieki nad roślinami, harmonogram podlewania itd.
Cykl zajęć ogrodniczych uzupełnijcie o warsztaty związane z wykorzystaniem roślin (np. kulinarne czy plastyczne).
Możecie zaproponować wymianę wybranych przez uczestników roślin z mieszkańcami innego domu, wtedy do przesyłki dołączcie napisaną wspólnie wiadomość.
Krok 5. Zakończenie
Na zakończenie projektu zorganizujcie piknik, najlepiej z roślinnym poczęstunkiem. Podzielcie się wspomnieniami i doświadczeniami, a potem zastanówcie się, jaki będzie dalszy ciąg waszych działań z wykorzystaniem mobilnych skrzyń i roślin.
Koordynatorami projektu powinny być dwie osoby, by mogły się wzajemnie uzupełniać i wspierać.
Warto podzielić w grupie wolontariuszy zadania na obszary:
Najważniejsze koszty, które trzeba wziąć pod uwagę:
Niezbędne są:
Towarzystwo Inicjatyw Twórczych stale poszerza bazę pomysłów na różne działania. Znajdziesz tu coś dla siebie: